Yayınlanma Tarihi: 07.10.2024
2024-2025 AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİNE GÖRE AVUKATLIK ÜCRETLERİ
03.10.2024 günü yeni avukatlık asgari ücret tarifesi resmî gazetede yayımlandı. 2024-2025 Yeni ücretlendirme ve avukatlık tarifesi değişikliklerini aktarmadan önce karıştırılan sıkça sorulan avukatlık tarifesi nedir, avukatlık, avukatlık ücreti, vekalet ücreti, akdi vekalet ücreti ve kanuni vekalet ücreti nedir gibi soruları kısaca cevaplayalım.
Avukat ne iş yapar?
Avukatın yükümlülüğü yanlış bilinenin aksine sonuç odaklı değil takip odaklıdır. Bir dava/dosya sürecini en yakından takip etmek, gelişmelerden ilk elden haberi olup muhakeme ederek davanın/dosyanın gidişatına yön vermek avukatın işidir. Bu süreçte avukatın diğer bir önemli yükümlülüğü ise iş sahibi yani müvekkilini ilerleyiş esnasında düzenli ve açık şekilde bilgilendirmektir.
Avukata hangi vekalet ücretleri ödeniyor?
Avukatın müvekkiline sunduğu avukatlık hizmeti karşısında bir vekalet ücreti kararlaştırılır bu genel bilinen akdi vekalet ücretidir. Eğer anlaştıkları dosyada bir dava söz konusuysa bu davanın sonucunda kaybeden tarafa avukatlara verilmek üzere mahkemece bir vekalet ücreti hükmedilir. Bu da avukata iki vekalet ücreti mi ödeniyor sorusunu akla getiren kanuni vekalet ücretidir. Söz konusu bu vekalet ücreti, Barolar Birliğinin her yıl yayımladığı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre mahkemelerce görülen dava üzerinden takdir olunarak hesaplanır ve davayı kaybeden tarafa yükletilir. İkisini de aşağıda inceleyeceğiz.
Peki nedir bu avukatlık asgari ücret tarifesi?
Avukatlık asgari ücreti tarifesi bir avukatın müvekkiliyle kararlaştırabileceği minimum ücreti düzenler ve sınırın altında ücret kararlaştırmak mümkün değildir. Bu ücretler dava türlerine ve davanın mevcut durumuna göre değişiklik gösterir.
Akdi vekalet ücreti nedir?
Borçlar Hukukundaki hizmet sözleşmesi gibi avukatlık hizmeti için müvekkil ve avukat arasında da bir avukatlık hizmeti sözleşmesi düzenlenir ve taraflar aralarında vekalet ücretini kararlaştırabilir. Ancak Avukatlık sözleşmesi özel bir düzenleme olup Borçlar Hukukuna değil 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’na tabiidir. Avukatlık Kanunu, Borçlar Hukukundaki sözleşme serbestisi ilkesine avukatlık sözleşmesi açısından şöyle bir sınır getirmektedir.
Yüzde yirmibeşi aşmamak üzere, dava veya hükmolunacak şeyin değeri yahut paranın belli bir yüzdesi avukatlık ücreti olarak kararlaştırılabilir. 1136 sayılı Kanun m.164/2. Yani avukatlık asgari ücret tarifesinde belirlenen ücretler yalnız asgari değeri ifade etmekte olup bu sınırın altında kalmamak Kanun’daki üst sınırı aşmamak üzere her avukat kendi ücretini belirlemekte serbesttir.
Vekalet sözleşmesi yoksa akdi vekalet ücreti nasıl belirlenir?
Akdi vekalet ücretinde taraflar arasında ücret konusunda bir sözleşme yapılmamışsa veya yapılan sözleşme geçersiz sayılmışsa, mahkemelerce, bu Tarife gereğince hesaplanacak avukatlık ücretinin altında bir ücrete hükmedilemez. Yetkili merci tarafından davanın kazanılan bölümü için avukatın emeğine göre ilâmın kesinleştiği tarihteki dava konusunun değerinin yüzde onu ile yüzde yirmisi arasındaki bir miktar avukatlık ücreti olarak belirlenir.
Vekalet ücretine her şey dahil mi?
Cevap hayır. Tarifede yazılı avukatlık ücreti, kesin hüküm elde edilinceye kadar olan dava, iş ve işlemler karşılığıdır. Sözleşmede aksi bir hüküm yoksa, mukabil dava, bağlantılı ve ilişkili bulunsa bile başka dava ve icra kovuşturmaları veya her türlü hukuki yardımlar ayrı ücrete tabiidir. (1136 s. Kanun m.173/1)
Avukatın işini yapabilmesi ve yaptıktan sonra sonucun alınabilmesi için gerekli bütün resim, vergi, harç ve giderler iş sahibine aittir ve avukat istediği anda avukata veya gerektiği yere ödenmelidir. Ayrıca avukatın iş yapacağı yolculuk masrafları anlaşma gereği yine iş sahibine aittir. (1136 s. Kanun m.173/2). Ancak aksi sözleşmeyle kararlaştırılabilir.
Kanuni vekalet/Karşı vekalet ücreti nedir?
Kanuni vekalet ücreti ise karşı vekalet ücreti olarak da geçer, dava sonucu mahkemelerce haksız tarafa tarifeye göre yükletilen avukatlara ait ücrettir. Bu ücret hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifeye göre hesaplanır. Kanuni vekalet ücretlerine hükmedilebilmesi için tarafların avukat ile temsil edilmesi zorunluluğu vardır. Kanuni vekalet ücretini davayı kaybeden taraf öder.
Avukat kanuni vekalet ücretinin icra takibini müvekkili adına açar. Müvekkil kendi hesabına bir alacak takibi gördüğünden ücretin kendisine ait olduğunu düşünebilir. Ancak bu bir yanılgıdır. Kanuni vekalet ücreti sözleşmede aksi kararlaştırılmadığı takdirde AVUKATINDIR. Nitekim Yargıtay’ın E 2012/6588 K 2013/2022 sayılı kararında hak sahibinin avukat olduğu belirtilmiştir. “Avukatlık Kanunu 164/son maddesi uyarınca dava sonunda kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekalet ücreti avukata aittir. Mahkemece anılan yasa hükmü gereğince karşı taraf vekalet ücreti hesaplanarak hüküm altına alınması gerekirken yanlış değerlendirme sonucu bu istemin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.”
Yargı mercilerince karşı tarafa yükletilecek avukatlık ücreti, en az avukatlık ücret tarifesinde yazılı miktar en çok iste bu miktarın üç katıdır.
Yeni Yayımlanan Tarifede Avukatlık Asgari Ücretleri
Avukatlık asgari ücret tarifesinde belirlenen ücretler ve oranlar kanuni vekalet ücretinin takdir olunması kapsamındadır. Belirtmek gerekir ki Akdi Vekalet Ücreti, tarifede belirtilen ücrete bağlı değildir. Tarife yalnız vekalet ücretinin alt sınırını belirler. Avukatlar sözleşmede ücretlerini yasal sınırlar çerçevesinde kendileri belirler.
Türkiye Barolar Birliği 2024-2025 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nde, ortalama yüzde 55,06 oranında artış sağlanmıştır.
Aşağıda sayılan ücretlerde farklı oran aralığında yapılan artışlar söz konusudur.
- Avukatlık Kanunu 35. madde uyarınca anonim şirketlerde bulundurulması zorunlu olan sözleşmeli avukatların alacağı ücret 32.000 TL‘ye çıkarılmıştır.
- Özel kişi ve tüzel kişilerin sözleşmeli avukatlarına ödeyecekleri aylık avukatlık ücreti 25.000 TL olarak belirlenmiştir.
- Sulh Hukuk Mahkemesinde ücret 18.000 TL olarak belirlenmiş; Sulh Ceza Hakimliğinde görülen davalar için yeni maktu ücret 13.500 TL olarak tespit edilmiştir.
- Asliye Mahkemelerinde takip edilen davalarda belirlenen maktu ücret 30.000 TL‘dir.
- Ağır Ceza ve Çocuk Ağır Ceza Mahkemelerinde takip edilen davalar için maktu ücret 48.000 TL‘ye yükseltilmiştir.
- Tarife’ye “Çocuk teslimi ve çocukla kişisel ilişki kurulmasına dair ilam ve tedbir kararlarının yerine getirilmesine muhalefetten kaynaklanan işler” başlıklı yeni bir bent eklenerek maktu ücret 12.000 TL olarak tespit edilmiştir.
- Tarife’nin “Yargı Yerleri ile İcra ve İflas Dairelerinde Yapılan ve Konusu Para Olan veya Para ile Değerlendirilebilen Hukuki Yardımlara Ödenecek Ücret” başlıklı Üçüncü Kısımında yer alan miktarlar, oluşan mali tablo dikkate alınarak önemli ölçüde artırılarak yeniden düzenlenmiştir.
Yeni Tarifenin Genel Hükümlerinde Yapılan Değişiklikler
- Tarife’nin “Avukatlık ücretinin kapsadığı işler” başlıklı 2. maddesine eklenen fıkra ile temyiz başvurusu üzerine verilen bozma kararı sonrasında istinafta görülen duruşmalı işlerde hükmedilecek avukatlık ücretine dair uygulanacak maddelere dikkat çekilerek, halihazırda görülen farklı uygulamaların önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
- “Karşılık davada, davaların birleştirilmesinde ve ayrılmasında ücret” başlıklı 8. maddesine eklenen fıkra ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 124. maddesinin dördüncü fıkrası hükmüne uygun olarak tarafta iradi değişiklik halinde, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi vekille temsil edilmişse, lehine maktu avukatlık ücretine hükmolunacağı düzenlenmiştir.
- “Ceza davalarında ücret” başlıklı 14. maddesinin beşinci fıkrasına eklenen “reddi” ibaresi ile 21.09.2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 14. maddesinin beşinci fıkrasının “eksik düzenleme” gerekçesiyle yürütmesinin durulması ve iptali talebi ile Danıştay 8. Dairesinin E. 2023/6176 sayılı dosyasında açılan davada, 21.05.2024 tarihinde tesis edilen yürütmenin durdurulması kararı gereği yerine getirilmiştir. Sözü edilen yargı kararının gereğini yerine getirmek üzere 2024 yılı AAÜT’nin anılan maddesinde değişikliğe gidilmiştir.
- Tablo bölümünde Birinci Kısım İkinci Bölümünün üçüncü bendinde yer alan “Tüzel kişi tacirlerinin ana sözleşmelerinin onanması” tümcesi, yasal düzenlemelere uyum sağlamak amacıyla “Tüzel kişi tacirlerin şirket kuruluş sözleşmelerinin imzalanması” şeklinde değiştirilmiştir.
